|
Lęgowiska dubelta w Polsce położone są przy południowo–zachodniej granicy europejskiego zasięgu gatunku (Kålås i in. 1997b). Gniazduje on bardzo nielicznie we wschodniej części kraju – na Podlasiu (głównie północnej części) i Lubelszczyźnie oraz skrajnie nielicznie w północnej części Mazowsza, w Wielkopolsce i efemerycznie na Pomorzu Zachodnim (Chodkiewicz i in. 2013). Dzięki Monitoringowi Dubelta, prowadzonemu od 2010 r. przez OTOP na zlecenie GIOŚ, licznym inwentaryzacjom ptaków w ramach opracowywania PZO dla obszarów Natura 2000 oraz doszukiwaniu nowych stanowisk w ramach realizowanego w latach 2012-2016 r. Projektu Life Dubelt, liczebność i rozmieszczenie gatunku w Polsce są dość dobrze poznane. Na Podlasiu, gdzie występuje ponad 70% populacji krajowej dubelta, najważniejszymi lęgowiskami są: Kotlina Biebrzańska skupiająca 190-220 samców (Świętochowski i in. 2016), dolina Narwi – 60–85 samców (M. Korniluk - dane niepubl.) oraz doliny rzeczne w Puszczy Knyszyńskiej – 25–37 samców (Tumiel i in. 2013). Na Lubelszczyźnie liczebność tokujących samców w 2014 r. oceniono na 100–120, z najważniejszymi lęgowiskami na Zamojszczyźnie (w dolinach rzecznych Kotliny Zamojskiej i Równiny Bełskiej), gdzie odnotowano 62-68 samców, Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim – 20–30 samców oraz w dolinie środkowego Bugu – 30-40 samców (LTO - dane niepubl.). 
0 Komentarze
Pierwsze tokujące dubelty obserwuje się już w pierwszej połowie kwietnia. Główny okres toków przypada na maj i początek czerwca (Dyrcz i in. 1972, Pugacewicz 2002). Kulminacja toków zależy w dużym stopniu od warunków hydrologicznych w danym roku. W latach bardziej suchych przypadała ona na początek maja, zaś w przypadku długo utrzymujących się zalewów wiosennych nawet w ostatniej dekadzie maja. Dubelty najdłużej tokują na dużych tokowiskach liczących ponad 10 samców, w miejscach gdzie przez cały okres lęgowy obserwuje się relatywnie stabilne warunki siedliskowe. Nad Biebrzą i w dolinie Narwi słyszano ostatnie tokujące ptaki jeszcze w pierwszej dekadzie lipca (Korniluk i in. 2015).
W latach 60-tych ubiegłego wieku dubelty na Bagnach Biebrzańskich rozpoczynały składanie jaj od 5 maja, ze szczytem pomiędzy 10 a 20 maja (Dyrcz i in. 1972). Obecnie okres lęgowy mogą rozpoczynać prawdopodobnie nieco wcześniej, np. w dolinie Bugu gniazdo z pełnym zniesieniem odnaleziono 11 maja (P. Stachyra – danie niepubl.), zaś w 2013 i 2014 r. w Dolinie Górnej Narwi data pełnego zniesienia pierwszego lęgu przypadała na I i II dekadę maja. Pośrednie wyniki telemetrii prowadzonej na tym obszarze wskazują, że samice mogą powtarzać lęgi po stracie na wczesnym etapie wysiadywania. W 2014 r. u jednej z samic rozpoczęcie wysiadywania drugiego lęgu oszacowano na 1 czerwca (M. Korniluk – danie niepubl.). Samica wysiaduje przez 22-24 dni, zaś pisklęta uzyskują lotność po 21-28 dniach (Dyrcz 2004). Na podstawie znalezionych w Polsce gniazd można więc oszacować, że klucie młodych dubeltów przypada głównie na I i II dekadę czerwca. Planując zabiegi ochronne ważne jest aby dostosować terminy koszenia do fenologii lęgów dubelta gdyż w Polsce jest to najpóźniej przystępujący do lęgów gatunek ptaka siewkowego. |
Archiwa
Kwiecień 2023
Kategorie
Wszystkie
|
Kanał RSS
Projekt „Implementacja Krajowego Programu Ochrony Dubelta – etap I” LIFEGALLINAGO ACTION PLAN współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach Instrumentu Finansowego LIFE (nr umowy LIFE17 NAT/PL/000015) oraz przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (nr umowy 266/2018/Wn50/OP-WK/LF/D)
The project "Implementation of the National Action Plan for Great Snipe - stage I" LIFEGALLINAGO ACTION PLAN is co-financed by the European Union under the LIFE Financial Instrument (contract number LIFE17 NAT/PL/000015) and by the National Fund for Environmental Protection and Water Management (contract number 266/2018/Wn50/OP-WK/LF/D)