Kształtujemy siedliska dubelta na podstawie najnowszej wiedzy
Dubelt to fascynujący gatunek, który do tej pory był mało znany. Dzięki technologii telemetrycznej możemy dokładnie śledzić jego przemieszczenia, preferencje siedliskowe, a nawet trasy migracji i obszary zimowania. To dzięki badaniom możemy dowiedzieć się, jakie czynniki środowiskowe są odpowiednie dla dubelta. Jest to ważne dla kształtowania siedlisk i zapewnienia odpowiednio zaprojektowanych programów rolnośrodowiskowych dla rolników. Nasze wyniki badań są również wykorzystywane w planach ochrony parków narodowych i obszarów Natura 2000.
Państwa wsparcie zagwarantuje, że ochrona dubelta w Polsce będzie prowadzona na podstawie dogłębnej wiedzy o gatunku, aby zapewnić bardziej efektywne wykorzystanie obszarów, na których występuje.
Państwa wsparcie zagwarantuje, że ochrona dubelta w Polsce będzie prowadzona na podstawie dogłębnej wiedzy o gatunku, aby zapewnić bardziej efektywne wykorzystanie obszarów, na których występuje.
Nasz program badawczyBadania biologii lęgowej, przemieszczeń i preferencji siedliskowych samic
Prowadzone w Polsce i na świecie badania biologii dubelta skupiały się głównie na samcach. Wynikało to z faktu, że samice są bardzo trudnym obiektem badań. Przede wszystkim są one bardzo trudne do odnalezienia w terenie. Gniazdo jest dobrze ukryte w roślinności zielnej, a samica wysiaduje niezmiernie wytrwale (średni dystans płoszenia 0,7 m) co powoduje, że jej spłoszenie, a tym samym odnalezienie w terenie gniazda jest wyjątkowo trudne. Uwarunkowania te powodują olbrzymią lukę w wiedzy na temat biologii lęgowej samic dubelta, której poznanie jest brakującym ogniwem niezbędnym do zaplanowania kompleksowej i skutecznej ochrony gatunku.
W ramach tego tematu badawczego planujemy wyposażyć samice w nadajniki GPS-GSM lub nadajniki satelitarne pozwalające określić miejsce przebywania samicy z dokładnością do kilku metrów. Ornitolodzy ocenią rodzaj siedliska w jakim zostało założone gniazdo, zmierzą strukturę roślinności, wilgotność oraz ocenią sposób użytkowania w miejscu założenia gniazda i w najbliższej jego okolicy. Nadajniki niezbędne do zlokalizowania gniazd są bardzo kosztowne. Przewidujemy, że całkowity koszt tego zadania wyniesie ok. 260 000 zł, z czego wkład własny partnerów to 44 000 zł. Określenie areału osobniczego, preferencji siedliskowych oraz metod użytkowania sprzyjających utrzymaniu siedlisk dubelta we właściwym stanie ochrony
Dubelt to gatunek tokujący grupowo nocą, nietworzący par i bardzo skryty. Obserwacje dubelta poza sezonem lęgowym są bardzo rzadkie i praktycznie niemożliwe z powodu jego kryptycznego upierzenia. Dlatego określenie preferencji siedliskowych jest niemożliwe bez najnowszej technologii telemetrycznej, tj. nadajników GPS. Sprzęt ten jest drogi, jednak zapewnia ogromną ilość danych potrzebnych do oceny potrzeb siedliskowych (rodzaju użytkowania gruntów i zbiorowisk), a także wielkości użytkowanych obszarów w zmieniających się między latami warunkach siedliskowych.
Badania pozwolą ustalić wielkość areału tokowiska (całkowity obszar wykorzystania terenu przez wiele samców wokół tokowisk) oraz rodzaje użytkowania łąk sprzyjających utrzymaniu siedlisk w dobrym stanie w ważnych i wcześniej nie badanych typach siedlisk. Ustalimy niezbędną wielkość obszaru ochrony i mozaikę odpowiedniego użytkowania gruntów, która zapewni trwałe istnienie populacji. Całkowity koszt tego zadania wynosi 583 000 zł, z czego wkład własny partnerów, o który się ubiegamy wynosi 94 640 zł. Określenie wybiórczości mikro siedliskowej i zasobności pokarmowej na torfowiskach niskich
Gatunki kryptyczne (ubarwienie dające im kamuflaż) i wyspecjalizowane siedliskowo (takim jest dubelt) wybierają miejsce żerowania z olbrzymią starannością, gdyż musi ono zapewniać im zarówno odpowiednią ilość zasobów pokarmowych jak również kryjówkę przed drapieżnikami. Miejsca ta są bardzo specyficzne i mogą być różne dla różnych typów siedlisk. Do zaplanowania sposobu użytkowania sprzyjającego dubeltom niezbędne jest więc oprócz poznania preferencji w skali makro (patrz wyżej) również poznanie jakie cechy posiadają siedliska dokładnie w miejscu, w którym ptaki żerują (skala mikro). Niezbędny jest więc pomiar cech siedliska w czasie rzeczywistym, gdy ptaki żerują.
W celu określenia wybiórczości mikrosiedliskowej, prze dwa lata, na dwóch wybranych tokowiskach gdzie nakładane będą loggery GPS, ornitolodzy będą wyszukiwać miejsca żerowania dubeltów, a następnie wykonywać w tych lokalizacjach pomiary parametrów siedliskowych (struktura roślinności, wilgotność, grząskość itp.), notować sposób użytkowania oraz zbierać próby gleby do analiz zasobności pokarmowej bezkręgowców glebowych stanowiących potencjalne pożywienie dubelta. Całkowity koszt tego zadania to 153 000 zł, z czego poszukujemy dofinansowania do 26 000 zł. |